![](/media/lib/504/n-park-3779d1c257ef0cb5c930459585164ee4.jpg)
Naukowcy UPWr odkryli najcenniejszą kolekcję różaneczników w Polsce?
20 maja 2022, 10:58Naukowcy z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (UPWr), którzy pracują na terenie zamku Książ, zidentyfikowali w tamtejszym parku już ponad 40 odmian różaneczników. Szacujemy, że na terenie całego kompleksu parkowo-krajobrazowego liczba odmian może sięgać nawet 70, a tym samym stać się jedną z najcenniejszych nie tylko na Dolnym Śląsku, ale i w Polsce - podkreśla dr Justyna Jaworek-Jakubska.
![](/media/lib/388/n-ukladsloneczny-11466e468bb2cb6263e14c3620bf8306.jpg)
NASA przedłuża 8 misji kosmicznych
19 maja 2022, 12:51NASA zdecydowała o wydłużeniu 8 misji kosmicznych prowadzonych przez Planetary Science Division. Wydłużone zostaną misje Mars Odyssey, Mars Reconnaissance Orbiter, MAVEN, Mars Science Laboratory (łazik Curiosity), InSight, Lunar Reconnaissance Orbiter, OSIRIS-REx i New Horizons. Jeśli wykonujące je pojazdy będą równie sprawne jak dotychczas, to popracują jeszcze przez kolejne trzy lata. Wyjątkiem są OSIRIS-REx oraz InSight.
![](/media/lib/503/n-delfiny-0cfb101e8f522dcb2d8f7cbb13b068fb.jpg)
W Szwajcarii odkryto dwa nieznane gatunki delfinów
19 maja 2022, 10:08Teren dzisiejszej Szwajcarii nie zawsze był obszarem śródlądowym. Przed 20 milionami lat obecną Wyżynę Szwajcarską pokrywał ocean, w którym pływały delfiny. Naukowcy z Uniwersytetu w Zurichu odkryli właśnie nieznane gatunki delfina, spokrewnione ze współczesnymi kaszalotami spermacetowatymi i delfinami słonowodnymi. Identyfikacji dokonano na podstawie kości ucha.
![](/media/lib/503/n-esna-6e5fdd0c2ff3af86214d56e258f594ed.jpg)
Świątynia w Esna odzyskała dawny blask. Możemy zobaczyć prawdziwe kolory sprzed tysięcy lat
16 maja 2022, 11:55Dzięki pracy egipsko-niemieckiej misji archeologicznej poznaliśmy prawdziwe kolory, obrazy i inskrypcje w świątyni Esna. Specjaliści ukończyli właśnie projekt restauracji świątyni i teraz możemy zobaczyć, jak zabytek wyglądał przed tysiącami lat.
![](/media/lib/503/n-stonehenge-475c91c1511abc798904578be068ec74.jpg)
Stonehenge: już ponad 10 000 lat temu ludzie regularnie użytkowali tamtejsze okolice
16 maja 2022, 06:02Archeolodzy z Uniwersytetów w Birmingham oraz Gandawie odkryli w okolicach Stonehenge setki dużych i tysiące mniejszych prehistorycznych jam. Jedna z nich, o średnicy ponad 4 i głębokości 2 metrów – wykuta w kredowym podłożu – to najstarszy znany nam ślad na użytkowanie przez człowieka ziemi w pobliżu Stonehenge. Dół powstał ponad 10 000 lat temu, we wczesnym mezolicie, gdy Wyspy Brytyjskie zostały ponownie zasiedlone po epoce lodowej.
![](/media/lib/503/n-sgra-699aab74210f557d82e6ced048110bae.jpg)
Mamy pierwszy obraz czarnej dziury z centrum Drogi Mlecznej
13 maja 2022, 06:38Astronomowie pracujący przy Event Horizon Telescope (EHT, Teleskop Horyzontu Zdarzeń) pokazali pierwsze zdjęcie Sagittariusa A*, czyli supermasywnej czarnej dziury znajdującej się w centrum Drogi Mlecznej. Co prawda nie jesteśmy w stanie dostrzec samej czarnej dziury, ale możemy zobrazować rozgrzany świecący gaz krążący wokół niej. EHT zarejestrował światło zakrzywione przez potężną grawitację Sgr A*, która jest 4 000 000 razy bardziej masywna od Słońca.
![](/media/lib/502/n-nocekduzy-cbd56c6df90e3980e8e603c44394ed28.jpg)
Ssak udaje owada, by oszukać ptaka
11 maja 2022, 16:30Wiele gatunków zwierząt podszywa się pod inne gatunki, na przykład po to, by odstraszyć potencjalnych drapieżników. Zwykle w ten sposób przekazują sygnały wizualne. Na przykład wąż z gatunku Lampropeltis elapsoides jest – jak wszystkie lancetogłowy – niejadowity. Jednak ubarwieniem i wzorem przypomina jadowitą koralówkę arlekin. Teraz naukowcy odkryli pierwszy przypadek ssaka, który wydaje dźwięki podobne do owadów, by uniknąć ataku ze strony drapieżnika.
![](/media/lib/502/n-biegwterenie-3b920155d33e637c17634c56b8357788.jpg)
Nasz mózg uczy się poruszania ciałem, analizując gigantyczną liczbę wzorców
11 maja 2022, 11:21W jaki sposób mózg decyduje, jak najlepiej poruszać naszym ciałem? Okazuje się, że dla układu nerwowego to spore wyzwanie, gdyż mamy setki mięśni, które muszą być koordynowane setki razy na sekundę, a liczba możliwych wzorców koordynacji, z których musi wybierać mózg, jest większa niż liczba ruchów na szachownicy, mówi profesor Max Donelan z kanadyjskiego Simon Fraser University
![](/media/lib/496/n-planetye-45ee7e1c4d88e76eca79d07d30967f81.jpg)
Chiny zbudują swojego pierwszego łowcę planet?
10 maja 2022, 11:56Szanghajskie Obserwatorium Astronomiczne zaproponowało umieszczenie w przestrzeni kosmicznej teleskopu, którego zadaniem byłoby poszukiwanie egzoplanet. Jeśli propozycja zostanie zaakceptowana – a decyzja ma zapaść latem bieżącego roku – Chiny rozpoczną budowę swojego pierwszego teleskopu kosmicznego wykrywającego egzoplanety.
![](/media/lib/323/n-demencja-7137396f5aed25f53354665252567bdb.jpg)
Obiecujący biomarker alzheimera to ostrzeżenie przed suplementem poprawiającym pracę mózgu
9 maja 2022, 09:35Podwyższony poziom enzymu PHGDH we krwi starszych osób może być wczesną oznaką rozwoju choroby Alzheimera. Analiza tkanek mózgu wydaje się potwierdzać to spostrzeżenie, gdyż poziom ekspresji genu kodującego PHGDH był wyższy u osób z chorobą Alzheimera, nawet u tych, u których nie wystąpiły jeszcze negatywne objawy poznawcze. Wyniki badań to jednocześnie ostrzeżenie przed używaniem suplementów diety zawierających serynę.